2023 YILINDA GÜMRÜK MEVZUATINDA MEYDANA GELEN ÖNEMLİ DEĞİŞİKLİKLER
Çalışma alanımız öne alınmak suretiyle bu yazıda Gümrük Mevzuatı kapsamında 2023 yılında meydana gelen önemli değişiklikler özetlenmeye çalışılmıştır.
1- 2023 yılında geçerli olacak Yeniden Değerleme Oranı Hazine ve Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı) tarafından %122,93 olarak belirlendiğinden gümrük ve dış ticaret uygulamalarındaki belirli cezalar ve diğer rakamlarda da bu oranda artmalar olmuştur. (RG 30.12.2022/32059 (2. Mükerrer)
2- Türk Gümrük Tarife Cetveli 2023 yılı için 6622 sayılı CBK olarak 30.12.2022 günlü, 32059 birinci mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayınlanmıştır. 317 GTİP korelasyona uğrayıp bunlardan 479 GTİP oluşmuştur. En çok dikkat çeken 8703.80 Tarife alt pozisyonunda yer alan ‘’sadece elektrik motorundan tahrikli’’ araçların sınıflandırılmasıdır.
3- Elektronik Kimlik Bilgisini Haiz Eşyanın İthalatı Hakkında Tebliğ (İthalat: 2023/20) Uygunluk Yazısı yerine BTK tarafından elektronik ortamda gerçekleştirilecek kontrolün olumlu sonuçlanması halinde, IMEI Numarası Kontrol Yazısı verilmesi şekline dönüştürüldü. Beyan edilen eşyaya ait IMEI numarası gümrük beyan sistemine girilecek ve beyannamenin tescilinde IMEI Numarası Kontrol Yazısı, elektronik olarak kontrol edilecektir.
4- BİLGE Sisteminde beyannamede kalemlere girilmesi zorunlu Sipariş Türü Kodları oluşturulmuştur. Bunlardan ilki SAP gibi uluslararası sahada veya ticari hayatta kabul görmüş muhasebe veya diğer sistemler çerçevesinde çalışan firmaların verdikleri/aldıkları siparişlere ilişkin koddur. Bir diğer önemli olanı alıcının/satıcının kendi tespit ettiği formun doldurulması suretiyle internet üzerinden yürütülen siparişlere ait kod numarasıdır. Bu çerçevede KDV içeren Yurtiçi Giderler toplamı şeklindeki “İhtiyari” alanın ÖTV matrahına girip de KDV unsuru olmayan durumların belirlenmesine yönelik olduğu anlaşılmıştır.
5- Gümrük Yönetmeliğinde değişiklikler yapılarak gümrük beyannamesinin tescil tarihi itibarıyla mevcut bilgi ve belgelere istinaden beyanda bulunulan ancak tutarı kesin olarak belirlenemeyen depolama, tahmil-tahliye, liman giderleri gibi ithalattaki katma değer vergisi matrah unsurları için, en geç söz konusu matrah unsurunun muhasebe kayıtlarına intikal ettirildiği ayı takip eden ayın yirmi altıncı günü akşamına kadar İstisnai Beyan Usulü ile beyanda bulunma kolaylığı getirilmiştir. Şartlı muafiyet sisteminin kullanıldığı dâhilde işleme rejiminde, yasal süre içerisinde veya en geç bu sürenin sona erdiği tarihten itibaren üç ay içerisinde ek süre talep etme olanağı tanınmıştır. Düşük kıymet beyanı şüphesiyle kıymet araştırması yapılan hallerde itirazların karara bağlanmasından önce eşyanın çekilmesi talep edildiğinde yükümlünün beyanına göre yapılan vergi tahakkukları ile gümrük idaresince tahakkuk ettirilen vergi farkının teminata bağlanılmasıyla yetinilmiştir. (RG: 03.01.2023/32062)
6-Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu Elektronik Bandrol Uygulaması Yönetmeliği’nde yapılan değişiklikle Ticari maksatla ithal edilen bilgisayarlar, tablet bilgisayarlar ve akıllı kol saatleri e-bandrol uygulamasına dahil edilmiştir.
7-3351 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı Eki İthalatta İlave Gümrük Vergisi Uygulanmasına İlişkin Kararda yer alan İlave Gümrük Vergisine tabi ürün listelerinde (Ek-1, Ek-2 ve Ek-3) değişikliğe gidilmiştir. Karara tarife kontenjanı kapsamında 0 (sıfır) veya indirimli gümrük vergisi ile ithal edilen eşyaya ve yatırım teşvik belgesi kapsamında gerçekleştirilen ithalatta ilave gümrük vergisi uygulanmayacağına dair fıkra eklenmiştir. TPS-OIC kapsamında gerçekleştirilen ithalatta Diğer Ülkeler sütununda gösterilen ilave gümrük vergisi oranlarının uygulanacağına dair geçici madde eklenmiştir. Kararın eki 1 sayılı listede GTİP numaraları belirtilen eşyaya ait satırlar çıkarılmış; aynı tabloya bu Kararın eki 2 sayılı listede GTİP numaraları belirtilen eşyaya ait satırlar ilave edilmiş; aynı tabloda yer alan ve bu Kararın eki 3 sayılı listede GTİP numaraları belirtilen eşyaya ilişkin satırlar söz konusu listede gösterildiği şekilde değiştirilmiştir. Karar kapsamında, 1/1/2023 tarihi itibarıyla ilave gümrük vergisi ihdas edilen ya da ilave gümrük vergisi artırılan eşyanın ithalatına ilişkin gümrük beyannamesinin bu Kararın yayımı tarihini takip eden en geç otuzuncu gün tescil edilmiş olması halinde bu Kararın yayımından önceki ilave gümrük vergisi oranları uygulanacaktır. (RG 31.12.2022/32060- 3 üncü mükerrer)
8-Gümrük Genel Tebliği (Gümrük Kıymeti) (Seri No: 2) kapsamında düzenlenen İstisnai Kıymetle Beyan Formu Tek Pencere Sistemi’ne aktarılmıştır. (Genelge: 2023/3)
9-Cep Telefonları da dâhil olmak üzere, 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununu eki (IV) sayılı listede bulunan malın ithalinden önceki ardiye hizmet bedelinin, KDV`den istisna olsun ya da olmasın, ithalat sırasındaki ÖTV matrahına dâhil edilmesi ve ithalatta matrahın 3065 sayılı KDV Kanununda belirtilen usule göre belirlenmesinin geçerli olduğu tüm durumlar için bu usulün uygulanması gerektiği hakkındaki Gümrükler Genel Müdürlüğünün 04.03.2022 / 72486352 günlü/sayılı yazısı ile yeni bir düzenleme yapılmıştır.
10-Dâhilde İşleme Rejimi çerçevesinde ithal girdi kullanılmak suretiyle elde edilen mamulün, bu mamulün kendi girdisi olan bir başka hak sahibine devrine ilişkin 2006/12 sayılı Tebliğ madde 38/A işleyişine ilişkin 2023/1 sıra sayılı Genelge ile TB İhracat Genel Müdürlüğü tarafından yeni bir düzenleme yapılmıştır.
11-Kullanılmış Tarım ve Orman Makinası İthalatına TB İthalat Genel Müdürlüğümce çıkarılan tasarruflu yazı ile 01.03.2023’ e kadar kolaylık sağlanmıştır.
12-01/02/2023 tarihi itibariyle antrepo beyannamelerinin kâğıt nüshasının gümrük idaresine ibraz zorunluluğunu sonlandırmıştır.
13-Distribütör dışı motorlu 87.03 gümrük tarifeli araç ticareti yapan firmaların, bu ithalatlarını gerçekleştirebilmeleri için vergi dairesine ÖTV tutarında teminat yatırma ve buna dair belge almaları uygulaması getirilmiştir. (HvMB 14.01.2023/32073 RG)